Her şeyi içeren hayata karşı tutumunu ya da hemen her şey demek olan kendi varlığını zapt etmekten, dönüştürmekten aciz olan insanlar, başkalarını ve dış dünyayı değiştirerek kendilerine bir çıkış noktası yaratmaya çalışırlar. Kendi kendiyle savaşamayan, başkalarıyla savaşır.

“Korkan kişi, bağımlı olur; zayıf şey desteğe ihtiyaç duyar. İlkel aklın, derin psikolojik gereklilikten dolayı dini eğitime ihtiyaç duymasının ve bunu büyücü veya rahipte somutlaştırmasının nedeni budur.”

 “Niye Amerikalıyım? niye Kanadalıyım? ne ki bu? anlamı ne? birileri bir çizgi çekmiş ve ‘burası, budur.’ demiş. Ama biz çok daha fazlasıyız. Doğduğumuzda ailemiz oluyor, soyadımız belli yani. Sonra ebeveynlerimiz bir isim seçiyor ve diyor ki adın Joel olsun. Anlamı Yahweh’in muhteşemliği. Ve ona yaraşır bir hayatın olmalı ve bizi kötü göstermeyeceğin hususunda sana güveniyoruz. Harvard’a gideceksin ve doktor olacaksın ve bu arada Katolik’sin ya da Yahudi’sin veya her neysen osun. Sanki her şey önünüze konan soyut yapılardan oluşuyor ve sizi bir şekilde bir arada tutmaları gerekiyor. Bıraktım ben onları. Bir arada tutulmasam da olur. Tıpkı Andy gibi uzayda süzülmekten memnunum. Yani işte güneşin etrafında 10.000 km hızla dönmekten, lavlarda yüzen tektonik levhalar üstünde dengede durmaktan. Kıyametin gelişine ya da her ne olacaksa ona hazırım. Şahaneyim. Tüm bunlar şahane. Ruhani bir yolculuğun içindeyiz, o kadar ve hepimiz aynı yere gideceğiz. Tabii öyle bir yer varsa...”

Takvimin, tarihin bir önemi yok aslında. Neyi beklediğini unutacak kadar beklediğin ve sonunda bekleyecek bir şeyin kalmadığını  fark ettiğin an, işte en uzun gece o zaman yaşanıyor.

Kendini gözlemlemeye, kendini tanımaya başlayınca doğru olan her şey gerçekleşmeye başlar ve öte yandan ‘düş’ün bir parçası olmayan yararsız, boş ve yıkıcı olan her şey de çözülüp yok olmaya başlar.

Düş’ü ve içindeki düşleyeni hatırladığında bir tür ayırt etme duygusu yükselir, böylece neleri yapıp neleri yapamayacağını kesinlikle bilirsin.

"Kimsenin birbirine acımadığı, birinin ötekine yardım etmeyi aklından dahi geçirmediği soğuk ve umutsuz bir dünyada’’ yaşıyoruz. Yalnızlıktan korktuğumuz ama sürekli yalnız kalmaya çalıştığımız, yalnızlığımızın yetmediği ve bitmediği bir çağdayız. Ama, kendimizi ve birbirimizi tanımaya gayret etmekten başka çıkar yolumuz da yok."

Kendimizle olan derdimiz önemlidir ama. Filmler ya da kitaplar dünyayı değiştirmiyor çünkü; filmi seyrettikten, kitabı okuduktan sonra duyguları harekete geçerek dönüşen insanlar değiştirebiliyor. Bu yüzden ‘’kendimizi değiştirmeden dünyayı değiştiremeyiz’’ ve bu yüzden ‘’ne söylediğimiz’’ kadar önemli olan bir başka husus da, ‘’nasıl söylediğimiz’’dir. 

Yalnızlığın coğrafi bölgelere göre bile bir önemi var. Mesela; Ege'de bir sahil kasabasındaki buhran ile iç Anadolu'daki Bozkır'da aynı olabilir mi?

“Kimseyle hiçbir konuda yarış halinde değilim. Kimseden akıllı, kimseden güzel, kimseden iyi olma gibi bir iddiam yok. Kimse için en değilim. Daha değilim. Bu devasa iddiasızlığın bana verdiği özgürlüğün hastasıyım.”

İnsanlar mutlu olmak için evleniyor ve yine aynı hakikate ulaşabilmek için ayrılık kararı alabiliyor.
Bu durumu ise başarısızlık, değersizlik, yetersizlik olarak gören büyük bir kitle de alkış tutuyor.

Gökyüzünden bize der ki, durmasın kavgamın çarkı
Sen ağlama anacığım, çoğalırız türkü türkü
Başı dimdik yürüyordu, ölümüne gülüyordu
Halkım unutmasın beni, mutlak gelirim diyordu
Ankara adı kara, bu yara başka yara
On yedi yaşındaydı,  kıyılır mı Erdal’a